Người Công giáo tôn trọng và yêu quý tổ tiên, nhưng thay vì cúng bái, chúng ta thể hiện qua việc cầu nguyện cho các linh hồn, để bày tỏ lòng hiếu thảo.

Người Công Giáo Có Thể Thắp Hương, Bái Lạy Và Bày Mâm Ngũ Quả Không?

Thầy: Chào em, tháng 11 đến rồi, em có nghe về truyền thống cầu nguyện cho các linh hồn của người Công giáo chưa?

Bạn trẻ (không Công giáo): Dạ, em có nghe qua, nhưng em cũng không hiểu nhiều. Người Công giáo có lễ cầu nguyện cho người đã khuất, giống như lễ giỗ trong truyền thống thờ cúng ông bà của chúng em phải không thầy?

Thầy: Đúng là có nét tương đồng. Tháng 11 là tháng người Công giáo dành riêng để cầu nguyện cho các linh hồn, đặc biệt là những người đã qua đời. Chúng ta tin rằng lời cầu nguyện có thể giúp các linh hồn được an nghỉ trong bình an của Chúa. Điều này cũng giống như truyền thống thờ cúng ông bà tổ tiên của người Việt, để nhớ về nguồn cội và bày tỏ lòng tôn kính.

Bạn trẻ: Nhưng em nghe nói ngày xưa có xung đột giữa đạo Thiên Chúa và việc thờ cúng ông bà, đúng không thầy?

Thầy: Đúng là có những hiểu lầm. Ngày trước, nhiều người nghĩ rằng việc thờ một Thiên Chúa duy nhất sẽ khiến người Công giáo không thờ kính ông bà tổ tiên, nhưng thực ra điều răn “Thảo kính cha mẹ” vẫn là một trong mười điều răn quan trọng của Chúa. Người Công giáo tôn trọng và yêu quý tổ tiên, nhưng thay vì cúng bái, chúng ta thể hiện qua việc cầu nguyện cho các linh hồn, để bày tỏ lòng hiếu thảo.

Bạn trẻ: Vậy là người Công giáo không phải là từ bỏ cội nguồn đúng không thầy?

Thầy: Đúng rồi, em ạ. Thực ra, nhớ đến tổ tiên và cầu nguyện cho các linh hồn là cách để sống trọn vẹn điều răn “Thảo kính cha mẹ.” Dù không cúng bái như trong phong tục Việt Nam, nhưng chúng ta cầu nguyện, xin ơn lành cho những người đã khuất. Đó là cách người Công giáo thể hiện lòng kính trọng và ghi nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của tổ tiên.

Bạn trẻ: Em thấy cũng có ý nghĩa. Nhưng thầy nghĩ sao về việc hòa hợp giữa truyền thống thờ cúng ông bà và đạo Thiên Chúa?

Thầy: Thầy nghĩ rằng điều cốt lõi là lòng thành kính và sự biết ơn đối với người đi trước. Dù bằng nghi lễ hay cầu nguyện, miễn là chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo thì đều đáng quý. Cũng như ngày nay, Giáo Hội Công giáo ở Việt Nam rất trân trọng các giá trị truyền thống và luôn khuyến khích người Công giáo yêu mến, giữ gìn văn hóa dân tộc, đặc biệt là việc nhớ đến ông bà tổ tiên.

Bạn trẻ: Nghe thầy nói, em thấy bớt đi những hiểu lầm trước đây. Cách cầu nguyện của người Công giáo có vẻ tĩnh lặng và thiêng liêng nhỉ?

Thầy: Đúng thế. Khi cầu nguyện cho các linh hồn, chúng ta không chỉ mong họ được bình an mà còn tự nhắc nhở mình sống tốt hơn. Vì các linh hồn tổ tiên như đang dõi theo và phù hộ cho mình. Thế nên, truyền thống của mỗi bên đều có giá trị riêng, nhưng mục đích cuối cùng đều là thể hiện lòng kính nhớ và hiếu thảo.

Bạn trẻ: Cảm ơn thầy, nhờ thầy giải thích mà em hiểu hơn về truyền thống của người Công giáo trong tháng này. À, em có một thắc mắc nữa, thầy ơi. Em thấy trong các dịp giỗ chạp, người Việt thường thắp hương, bái lạy, và thờ mâm ngũ quả để thể hiện lòng kính trọng với người đã khuất. Vậy người Công giáo có được phép làm vậy không?

Thầy: Đây là một câu hỏi hay đấy! Trong văn hóa Công giáo, việc thể hiện lòng tôn kính với tổ tiên qua việc cầu nguyện và dâng lễ là quan trọng. Người Công giáo không cúng bái theo cách truyền thống như đặt mâm ngũ quả để “hương linh” về thụ hưởng, vì chúng ta tin rằng những người đã qua đời không còn cần đến đồ ăn thức uống vật chất nữa. Thay vào đó, người Công giáo cầu nguyện và dâng lễ, tin rằng lời cầu nguyện có thể giúp linh hồn người đã khuất được về với Chúa.

Bạn trẻ: Vậy người Công giáo có thể thắp hương và bái lạy khi viếng mộ hay trong đám tang không, thầy?

Thầy: Giáo Hội Công giáo không nghiêm cấm việc thắp hương để tỏ lòng thành kính đối với người đã khuất. Hành động này trong văn hóa Việt Nam mang ý nghĩa tôn kính và tưởng nhớ chứ không nhất thiết là thờ phượng. Người Công giáo có thể thắp hương nhưng cần lưu ý không hiểu hay thực hiện hành động này theo cách mang tính cúng tế hay cầu khấn linh hồn, bởi vì theo đức tin Công giáo, linh hồn người đã khuất được giao phó cho Chúa và không cần đến các lễ vật trần gian.

Bạn trẻ: Còn bái lạy thi hài người qua đời thì sao thầy?

Thầy: Giáo Hội Công giáo không khuyến khích bái lạy như một hình thức thờ phượng, bởi theo đức tin Công giáo, chỉ Thiên Chúa là đối tượng thờ phượng duy nhất. Tuy nhiên, người Công giáo vẫn có thể thực hiện một số cử chỉ tôn kính nhẹ nhàng, chẳng hạn như cúi đầu, đặt tay lên ngực, hoặc chắp tay khi viếng mộ hoặc đứng trước di ảnh của người đã khuất. Những cử chỉ này không mang ý nghĩa thờ phượng, mà đơn thuần là biểu hiện sự tôn kính, tôn trọng đối với tổ tiên.

Bạn trẻ: Vậy là người Công giáo cũng có thể hòa mình vào văn hóa thờ kính tổ tiên của người Việt mà không phải làm trái giáo lý?

Thầy: Đúng rồi, em! Giáo Hội luôn trân trọng các giá trị văn hóa. Người Công giáo vẫn có thể bày mâm ngũ quả để trang trí và tỏ lòng tôn kính trong các ngày lễ tết, nhưng không với ý nghĩa “cúng bái” như một số người quan niệm. Các giá trị văn hóa này khi được giữ đúng ý nghĩa vẫn là những hình thức thể hiện lòng hiếu thảo với người đã khuất.

Bạn trẻ: Em hiểu rồi. Vậy nên người Công giáo dù có khác biệt trong cách thức, nhưng vẫn rất coi trọng truyền thống thờ kính tổ tiên và lòng hiếu thảo, phải không thầy?

Thầy: Đúng vậy, em. Điều quan trọng nhất là lòng thành kính, sự yêu thương và biết ơn đối với người đi trước. Những hình thức bề ngoài có thể khác nhau, nhưng nếu chúng ta giữ được ý nghĩa sâu sắc thì dù theo cách nào, đó cũng là cách để nối tiếp và làm phong phú thêm truyền thống hiếu thảo của người Việt.

Tìm Về, M.F.

 

• Quay lại
• Tiếp Tục