Thánh Lu-ca thể hiện trong Tin Mừng của ngài một mối quan tâm đặc biệt đối với người nghèo, cho những nạn nhân của bất công, cho những hối nhân được đón chào bởi sự tha thứ và lòng thương xót của Thiên Chúa.

Thánh Luca, Thánh Sử, Thầy Thuốc, Quan Thầy của Các Nghệ Sĩ

Vị thầy thuốc dân ngoại

      Thánh Phao-lô nói về thánh Lu-ca, tác giả của Tin Mừng thứ ba và sách Công vụ Tông đồ, trong thư gửi tín hữu Cô-lô-xê, như là “anh Lu-ca, thầy thuốc yêu quý” (Cl 4,14). Theo nhà sử học Giáo hội Eusebius, thánh Lu-ca sinh ở An-ti-o-ki-a, và là một người dân ngoại. Thực ra, trong thư gửi tín hữu Cô-lô-xê, mỗi khi đề cập đến những bạn đồng hành, thánh Phao-lô luôn nhắc tới “những người được cắt bì” (tức người Do thái) trước tiên, mà không nói đến thánh Lu-ca trong số họ (Cl 4, 10-11). Và trong Tin Mừng của ngài, thánh Lu-ca cho thấy một sự nhạy cảm đặc biệt đối với việc rao giảng Phúc Âm cho người ngoại. Dụ ngôn người Samari tốt lành chỉ được tìm thấy trong Tin Mừng này. Chính thánh Lu-ca đã ghi lại việc Chúa Giê-su đề cao lòng tin của bà góa thành Xa-rép-ta, của ông Na-a-man người Syri, và của người Samari bị phong hủi, người đã quay lại bày tỏ lòng biết ơn sau khi được chữa lành cùng với 9 người khác.

Đồng hành cùng thánh Phao-lô.

     Chúng ta không biết gì về bối cảnh của việc thánh Lu-ca theo đạo, nhưng theo sách Công vụ Tông đồ, chúng ta có thể suy diễn thời điểm ngài đi theo thánh Phao-lô. Từ đầu đến chương 16, sách Công vụ được viết theo góc nhìn của ngôi thứ ba, nhưng ngay sau thị kiến của thánh Phao-lô về người đến từ Ma-kê-đô-ni-a (người đến xin thánh nhân tới giúp đỡ họ), bỗng nhiên trình thuật được viết dưới góc nhìn thứ nhất số nhiều: “Ban đêm, ông Phao-lô thấy một thị kiến: Một người miền Ma-kê-đô-ni-a đứng đó, mời ông rằng: ‘Xin ông sang Ma-kê-đô-ni-a giúp chúng tôi !’ Sau khi ông thấy thị kiến đó, lập tức chúng tôi tìm cách đi Ma-kê-đô-ni-a, vì hiểu ra rằng Thiên Chúa kêu gọi chúng tôi loan báo Tin Mừng cho họ” (Cv 16, 9-10). Sau đó thánh Lu-ca đi cùng thánh Phao-lô đến các thành Xa-mốt-ra-kê, Nê-a-po-li và Phi-líp-phê vào năm 51. Sau đó, có một đoạn văn được viết ở ngôi thứ ba, khiến chúng ta nghĩ rằng thánh Lu-ca đã không bị bắt chung với thánh Phao-lô, nhưng đã ở lại Phi-líp-phê sau khi bạn mình rời đi. Bảy năm sau, thánh Phao-lô trở lại miền đó, và thánh Lu-ca, trở lại với cách kể của ngôi thứ nhất số nhiều, đã đi cùng thánh nhân đến Mi-lê-tô, Tro-a, Xê-da-rê, và Giê-ru-sa-lem. Khi thánh Phao-lô bị cầm tù vào năm 61 ở Ro-ma, thánh Lu-ca đã ở lại với ngài như chúng ta thấy trong các thư của thánh Phao-lô gửi các ông Phi-lê-mon và Ti-mô-thê. Thực ra, sau khi bị tất cả mọi người bỏ rơi, trong những thời gian cuối cùng ở trong tù, thánh Phao-lô đã viết cho Ti-mô-thê: “Chỉ còn anh Lu-ca ở với tôi” (2Tm 4,11).

Tác giả Tin Mừng về Lòng thương xót

     Bằng những dụ ngôn và phép lạ chỉ có trong Tin Mừng theo thánh Lu-ca, chúng ta có thể xác định những nét đặc trưng nhất trong Tin Mừng này. Thánh Lu-ca thể hiện trong Tin Mừng của ngài một mối quan tâm đặc biệt đối với người nghèo, cho những nạn nhân của bất công, cho những hối nhân được đón chào bởi sự tha thứ và lòng thương xót của Thiên Chúa. Chính thánh nhân là người kể lại câu chuyện La-da-rô và người phú hộ, dụ ngôn người con hoang đàng và người cha nhân hậu đã đón chào cậu với đôi tay mở rộng, và câu chuyện người phụ nữ tội lỗi được tha thứ, người đã rửa chân Chúa Giê-su bằng nước mắt và lấy tóc mà lau. Thánh Lu-ca là người mang đến cho chúng ta lời kinh Magnificat, khi Đức Mẹ ca tụng Thiên Chúa, Đấng “hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao mọi kẻ khiêm nhường; kẻ đói nghèo, Chúa ban của đầy dư, người giàu có, lại đuổi về tay trắng” (Lc 1, 52-53).

Ở bên Đức Mẹ

     Mối liên hệ với Mẹ Maria là một nét nổi bật khác của Tin Mừng theo thánh Lu-ca. Nhờ ngài, và nhờ câu chuyện Đức Mẹ kể lại cho ngài, chúng ta có thể tin như thế, chúng ta đã biết được những lời của sứ thần trong biến cố Truyền tin, biết đến cuộc viếng thăm bà Ê-li-sa-bét của Mẹ, những chi tiết của việc dâng Chúa Giê-su trong Đền thờ, và khuôn mặt khổ não của Mẹ và thánh Giu-se khi không tìm thấy Giê-su 12 tuổi. Rất có thể, nhờ có những câu chuyện và sự mô tả tinh tế này mà chúng ta có được một truyền thống miêu tả thánh Lu-ca như một họa sĩ, một truyền thống được thể hiện trong các bức họa cổ xưa. Các chi tiết về việc thánh Lu-ca qua đời không được biết đến chắc chắn. Một số nguồn tin nói về cuộc tử đạo của ngài, trong khi một số nguồn khác lại nói đến việc ngài sống đến tuổi già. Các truyền thống cổ xưa nhất nói rằng ngài mất ở độ tuổi 84 tại Boeotia, nơi ngài viết Tin Mừng. Các thánh tích của ngài được tìm thấy ở tu viện Santa Giustina, ở Padua. Một mảnh xương sườn của ngài được gửi về mộ phần tại Thebes, và hộp sọ của ngài được bảo quản tại Prague, trong thánh đường thánh Vitus.

Nguồn: vaticannews

Chuyển ngữ: Ban Dịch Thuật MFVN

• Quay lại
• Tiếp Tục